Legaat aanmerkelijk belang aandelen (direct legaat)

In deze video bespreek ik samen met Pieter het legaat van aanmerkelijk belang aandelen.

De casus is als volgt. Vader en moeder hebben samen 100% van de aandelen in een bv die een onderneming drijft. Er is sprake van een aanmerkelijk belang (box 2: meer dan 5% van de aandelen). Ze hebben twee kinderen een dochter en een zoon. Dochter werkt mee in het bedrijf en is beoogd opvolger, maar heeft nog geen aandelen. Het is de bedoeling dat de onderneming naar de dochter gaat en niet naar de zoon.

Niets vastgelegd (geen testament)

Stel vader overlijdt en er is geen testament (de huwelijkse voorwaarden laten voor het gemak buiten beschouwing. Heb je niets geregeld dan is de Wettelijke Verdeling van toepassing.

Alle bezittingen vererven dan naar de langstlevende (moeder). Dus ook de onderneming in de vorm van de aandelen in de bv. De kinderen, zo ook de bedrijfsopvolger erven een vordering op moeder. Moeder kan weliswaar de BOR toepassen, maar de kinderen niet omdat zij geen ondernemingsvermogen erven. Voor de verzorgingsgedachte is dat zeker goed, maar fiscaal is het niet optimaal.

Legaat aandelen

Een mogelijke oplossing is een testament opstellen met een legaat van aandelen. Een legaat is een uiterste wilsbeschikking waarin je precies kunt aangeven aan wie je iets nalaat. Diegene die iets verkrijgt is de legataris. Zij heeft een vorderingsrecht op de erfgenamen tot levering van de aandelen. De aandelen worden geleverd met een notariële akte.

Er is daarbij nog een keuze van de erflater om de waarde wel of niet te laten inbrengen in de nalatenschap, zodat legataris de waarde van de aandelen moet vergoeden aan de andere erfgenamen, moeder en zoon in dit geval.

Uitwerking inkomstenbelasting

In wet inkomstenbelasting staat dat bij het overlijden van een aandeelhouder sprake is van een ‘fictieve vervreemding’ (artikel 4.16 Wet IB overgang krachtens erfrecht onder bijzondere titel).

Op verzoek kunnen de erfgenamen en de legataris de verkrijgingsprijs doorschuiven zodat er geen afrekening voor de inkomstenbelasting plaatsvindt. Aanvullende eis is dat het legaat binnen twee jaar na overlijden moet worden uitgevoerd en de aandelen moeten worden geleverd.