Nieuwe uitdaging: financiële planning

Een niet onbelangrijk onderdeel in het proces van (na) de bedrijfsopvolging is uw financiële planning. In deze situatie gaan wij ervan uit dat u door de overdracht van de onderneming aan de volgende generatie extra vermogen heeft gecreëerd. U heeft een uitdaging voor de boeg: de inkomens- en vermogenspositie van u en uw nabestaanden, oftewel: uw financiële planning.

Financiële planning in dit kader bestaat uit:

• Het structureren van uw vermogen.
• Uw pensioen.
• Estate planning

Uit een onderzoek is gebleken dat slechts 23% van de dga’s vóór de bedrijfsopvolging al een flink deel van het vermogen buiten de onderneming beschikbaar heeft. Dit betekent dat in de meeste gevallen de onderneming als pensioen moet worden beschouwd. 64% heeft niet nagedacht over financiële planning, testament en huwelijkse voorwaarden.

Structureren vermogen

De belangrijkste vraag hier is: hoe kan uw vermogen het beste renderen? Het is overigens niet onze bedoeling om u een beleggingsadvies te geven. U zult met uw bank of uw vermogensbeheerder aan tafel moeten gaan zitten om daarin beslissingen te nemen. De ervaring leert dat spreiding een belangrijke stelregel is bij beleggingsadvies. Er zijn verschillende manieren om uw vermogen te laten renderen:

• spaarrekeningen
• aandelenfondsen
• rechtstreeks in aandelen
• obligaties
• andere beleggingsproducten als: trackers, opties, futures, turbo’s en derivaten.

Al deze beleggingsproducten geven weer een ander rendement. Bij een spaarrekening heeft u de garantie op een rendement, bij de andere producten is dat onzeker. Het is afhankelijk van uw beleggingsprofiel (bijvoorbeeld offensief of defensief) welke beleggingsproducten het beste voor u zijn.

Uw pensioen

Als we het over uw pensioen hebben dan spreken wij in dit kader over pensioenrechten (of lijfrenten) die u enerzijds heeft opgebouwd bij een verzekeringsmaatschappij en/of anderzijds bij uw eigen B.V. (pensioen in eigen beheer).

Heeft u bijvoorbeeld (oude) koopsompolissen gestort om destijds belastingvoordeel te behalen, dan kan het zo maar zijn dat deze polissen op korte termijn expireren. U moet dan een keuze maken: periodiek laten uitkeren of uitstellen tot een later moment. Er zijn zelfs mogelijkheden om de begunstiging van de polis te wijzigen en toe te laten komen aan uw kinderen.

Een misverstand bij pensioen in eigen beheer is dat u gegarandeerd een pensioenpot in de B.V. opbouwt. Feitelijk is er jaarlijks een bedrag aan kosten in de boekhouding geboekt, waardoor een belastingvoordeel in de B.V. wordt behaald. Op de balans van de B.V. wordt een verplichting opgebouwd. Feitelijk is het creëren van uitstel van belastingheffing. Bij het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd moet de B.V. aan u periodieke uitkeringen doen, waarop loonbelasting ingehouden moet worden. Of de B.V. de uitkeringen kan doen, is afhankelijk van de vermogenspositie van de B.V. Vaak is het zo dat de dga het vermogen heeft opgesoupeerd door het opnemen van geld in rekening-courant. Als dit het geval is, komt u in de problemen met de Belastingdienst. Die zal dit mogelijk zien als afkoop van uw pensioen en een sanctie opleggen (72% belastingheffing!). Daarnaast kan het vermogen geslonken zijn door risicovolle ondernemingsactiviteiten. In dat geval denkt de Belastingdienst met u mee en kan er een oplossing voor de afbouw van de pensioenverplichting gezocht worden. Nader overleg met uw belastingadviseur is in beide gevallen onvermijdelijk. De Belastingdienst is de laatste jaren erg kritisch op pensioenverplichtingen in de eigen B.V.

Bij uw onverhoopt overlijden is vaak afgesproken dat de B.V. pensioenuitkeringen moet doen aan uw partner (nabestaandenpensioen). In de meeste gevallen beschikt de B.V. niet over voldoende middelen, daarom wordt geadviseerd dit risico extern te verzekeren.

Estate planning

Onderdeel van de financiële planning zijn de gevolgen van uw onverhoopt overlijden (en arbeidsongeschiktheid). Aangezien de onderneming is overgedragen laten we het scenario arbeidsongeschiktheid hier buiten beschouwing.

Er wordt bij estate planning gekeken naar het structureren van het vermogen en de (geleidelijke) overdracht aan de volgende generatie. Estate planning bestaat uit de volgende aspecten:

• Successierechtelijke aspecten: schenk- en erfbelasting.
• Bedrijfsopvolging
• Testament

Schenk- erfbelasting

Voorheen werd gesproken over successierecht en schenkingsrecht. Er zijn allerlei varianten denkbaar om uw vermogen al dan niet geleidelijk aan de volgende generatie over te dragen met het doel om erfbelasting te besparen. Zo kunt u:

• een schenkingsplan opstellen.
• schenken onder schuldigerkenning.
• goederen (bijv. onroerende zaken) verkopen aan uw kinderen en de koopsom geleidelijk kwijtschelden.

Bij een schenkingsplan maakt u bijvoorbeeld jaarlijks een bepaald bedrag over aan uw kinderen om zo geleidelijk het vermogen over te hevelen. De gebruikelijke route is de jaarlijkse belastingvrije schenking van ruim € 5.000 aan uw kinderen. Uiteraard kunnen ook grotere bedragen geschonken worden. Tot bedragen van € 118.254 (2013) is 10% schenkbelasting door de begiftigde verschuldigd. Daarboven 20%.

Overweegt u een grotere schenking aan uw kinderen te doen dan kan een schenking voor de eigen woning uitkomst bieden. Vanaf 1 oktober 2013 tot en met 31 december 2013 (met mogelijke verlenging tot 1 januari 2015) kunt u onder voorwaarden aan uw kind tot € 100.000 belastingvrij schenken. De schenking moet worden gedaan in het kader van de aankoop of verbouwing van de eigen woning, het aflossen van de hypotheek of het afkopen van de erfpacht. Voor deze schenking dient u vóór 1 maart 2014 aangifte te doen.

Voorts is er nog bij schenking de eenmalig verhoogde vrijstelling aan kinderen tussen de 18 en 40 jaar (€ 24.144). Als u schenkt voor een dure studie kan de vrijstelling oplopen tot € 50.300 (in 2013).

Schuldigerkenning

U kunt ook kiezen voor het zogenaamde schenken onder schuldigerkenning. U schenkt een geldbedrag aan uw kinderen ‘op papier’. Er gaat feitelijk geen geld naar uw kinderen, maar pas bij uw overlijden. Over deze gecreëerde schuld bent u wel 6% rente per jaar verschuldigd. Deze rente moet feitelijk worden overgemaakt aan de kinderen. Deze schuld mag in uw aangifte inkomstenbelasting in box 3 worden opgenomen. De kinderen geven de vordering in hun aangifte inkomstenbelasting op. Op het moment van optekenen van de schuldigerkenning is door de kinderen schenkingsrecht verschuldigd. Hierbij kan gebruik worden gemaakt van de eenmalig verhoogde vrijstelling van bijna € 25.000. Het is voor het opstellen van deze schenking niet meer noodzakelijk om een notaris in te schakelen.

Goederen verkopen

Het is ook mogelijk bepaalde goederen aan uw kinderen te verkopen, waarbij uw kinderen de koopsom schuldig blijven. Vervolgens kunt u de koopsom geleidelijk kwijtschelden. Denk bijvoorbeeld aan onroerende zaken. De huuropbrengsten komen tijdens leven al bij de kinderen terecht en de vordering loopt geleidelijk bij u weg door de kwijtschelding. U voorkomt uiteindelijk dat er bij overlijden erfbelasting is verschuldigd over het vermogen in de nalatenschap. Uiteraard is deze constructie alleen mogelijk als u (en de langstlevende bij uw overlijden) over voldoende overig inkomen beschikt om van te leven.

Bedrijfsopvolging en testament

In de kennisbank bij Bedrijfsopvolging & Testament is te lezen waarom een testament zo belangrijk is.