Het familiestatuut

Een familiestatuut geeft structuur in visies binnen de familie. Het voorkomt discussies en kan de ontwikkeling van het familiebedrijf ten goede komen.

Een familiebedrijf heeft vaak vele tradities. Door deze tradities zijn zaken soms onbespreekbaar geworden. Dit kan de ontwikkeling van het familiebedrijf in de weg staan. Zeker als het gaat om de bedrijfsopvolging. Omdat bedrijfsopvolging precisiewerk is, is het gebruiken van een vangnet wenslijk. Een dergelijk vangnet is het familiestatuut.

In dit artikel staat centraal (1) wat het familiestatuut is, (2) de totstandkoming van het familiestatuut en (3) de juridisch afdwingbaarheid van het familiestatuut.

Wat is het familiestatuut

Het familiestatuut is een document waarin afspraken staan met betrekking tot de onderneming. Door het opstellen van een familiestatuut legt u een aantal elementaire zaken vast en voorkomt u nodeloze discussies en mogelijk een conflict in de toekomst.

Wat kan er allemaal in een familiestatuut worden opgenomen? Denk bijvoorbeeld aan:

• Familiewaarden, identiteit, visie en missie.
• Eigendomsafspraken.
• De procedure voor het aanstellen van directieleden.
• Wie vervult welke functie binnen het bedrijf?
• Het dividendbeleid.
• De procedure voor de bedrijfsopvolging.
• Hoe wordt de waarde van het bedrijf bepaald?
• De afspraken bij echtscheiding familieleden.
• De afspraken bij wegvallen directieleden.
• Bestuursstructuur en gevolgen bij uittreding familieleden.

Totstandkoming familiestatuut

Om zo’n document te maken, zijn gesprekken met de familieleden nodig. Om in deze gesprekken structuur te brengen is het raadzaam iemand van buiten de familie aan te stellen als gespreksleider. Bij de totstandkoming wordt gesproken over ieders visie en ideeën. Het bepalen van de strategie tijdens deze gesprekken kan van cruciaal belang zijn voor het toekomst van het familiebedrijf. Uiteindelijk is het de bedoeling dat de neuzen dezelfde kant op staan. Het is goed mogelijk dat na verloop van tijd er strategische wijzigingen noodzakelijk zijn. Tijden en zo ook inzichten veranderen nu eenmaal. Het familiestatuut kan dan worden aangepast.

Juridische afdwingbaarheid

Familieleden dienen bij de totstandkoming van het familiestatuut te overleggen of de afspraken zoals neergelegd in het familiestatuut wel of niet bindend zijn. Door sancties op te leggen als overtreding van de regels van het familiestatuut plaatsvindt, worden de regels juridisch afdwingbaar. Dit moet wel worden vastgelegd in het familiestatuut. Het is dus van belang bij de totstandkoming van het familiestatuut na te denken over de wenselijkheid van juridisch afdwingbare regels.

Als met al is het van belang na te denken over het opstellen van het familiestatuut, als vangnet bij bedrijfsopvolging. Een familiestatuut geeft structuur in de visies van de verschillende familieleden. Het voorkomt discussies in de toekomst en kan de ontwikkeling van het familiebedrijf ten goede komen.